Trong khi kinh tế vĩ mô Việt Nam duy trì đà tăng trưởng ấn tượng thì ngành quỹ đầu tư, trụ cột quan trọng của thị trường vốn, vẫn đang ở giai đoạn sơ khai, cần những bước đột phá để bứt tốc.

Sáng nay, ngày 17-10, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước tổ chức Hội nghị "Ngành quỹ trong tiến trình phát triểnthị trường chứng khoán và thu hút dòng vốn đầu tư gián tiếp vào Việt Nam".

Thị trường chứng khoán bứt phá

Chia sẻ tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, năm 2025, dù chịu tác động từ biến động kinh tế  toàn cầu và thiên tai, Việt Nam vẫn duy trì được đà tăng trưởng ổn định.

Tăng trưởng GDP quý III ước đạt 8,23%, tính chung 9 tháng đạt 7,85%; cả năm được dự báo ở mức 8,1 - 8,5%. Lạm phát được kiểm soát với CPI bình quân 9 tháng chỉ trên 3%. Vốn đầu tư toàn xã hội và dòng vốn FDI đều tăng mạnh - FDI đăng ký đạt 28,54 tỉ USD, tăng 15,2% so với cùng kỳ, trong khi vốn thực hiện 18,8 tỉ USD, cao nhất trong 5 năm qua.

Trong bức tranh đó, thị trường chứng khoán Việt Nam tiếp tục khẳng định vai trò là kênh huy động vốn trung dài hạn cho nền kinh tế.

Chín tháng đầu năm 2025, tổng mức huy động vốn đạt 394.300 tỉ đồng, tăng 4,8% so với cùng kỳ 2024. Tính đến cuối tháng 8, thị trường có hơn 10,75 triệu tài khoản, tăng gần 16% so với cuối năm 2024.

Ngành quỹ đầu tư được xem là trụ cột quan trọng trong tiến trình phát triển thị trường vốn Việt Nam, với tiềm năng tăng trưởng còn rất lớn.

Ngành quỹ đầu tư: Tiềm năng lớn nhưng vẫn “đứng bên lề”

Cùng với sự phát triển của thị trường chứng khoán, ngành quản lý quỹ đầu tư tại Việt Nam cũng từng bước mở rộng, góp phần tạo nền tảng cho kênh vốn gián tiếp. Tuy nhiên, quy mô vẫn còn rất nhỏ bé.

Theo Bộ Tài chính, tổng giá trị tài sản quản lý của các công ty quản lý quỹ hiện chỉ chiếm khoảng 6% GDP, thấp hơn nhiều so với Thái Lan, Malaysia hay Singapore.

Điều này cho thấy tiềm năng phát triển còn rất lớn, nhưng cũng phản ánh bước khởi đầu chậm của ngành.

Đồng quan điểm, bà Nguyễn Hoài Thu, CFA - Phó Tổng Giám đốc VinaCapital, nhận định: “Ngành quỹ Việt Nam có tiềm năng lớn, nhưng còn ở giai đoạn sơ khai. Nhà đầu tư cá nhân chiếm tới 90% giao dịch, trong khi tỷ trọng nhà đầu tư tổ chức còn thấp. Tổng tài sản do các quỹ đầu tư quản lý chỉ khoảng 6% GDP, thấp hơn nhiều so với mặt bằng khu vực”.

Tỉ lệ người dân đầu tư vào chứng chỉ quỹ tại Việt Nam hiện dưới 0,5% dân số, trong khi con số này tại Thái Lan hay Hàn Quốc đạt 20 - 50%. Một số quỹ mở như quỹ cổ phiếu của VinaCapital đạt mức tăng trưởng 20 - 22%/năm, song quy mô toàn ngành vẫn nhỏ bé, cho thấy dư địa tăng trưởng lớn, nhưng cũng tồn tại thách thức niềm tin và minh bạch.

Với nền kinh tế tăng trưởng mạnh, thị trường chứng khoán sôi động và tiềm năng quỹ đầu tư còn rộng mở, Việt Nam đang đứng trước cơ hội vàng để hình thành một thị trường vốn hoàn chỉnh, nơi dòng vốn trực tiếp và gián tiếp song hành, hỗ trợ phát triển kinh tế bền vững.

Bốn giải pháp để ngành quỹ “lớn lên” cùng thị trường vốn

Để phát triển bền vững, theo bà Nguyễn Hoài Thu, CFA - Phó Tổng Giám đốc VinaCapital, Việt Nam cần đồng thời thực hiện bốn giải pháp chiến lược:

Thứ nhất, cải thiện chất lượng “hàng hóa” trên thị trường: đẩy mạnh cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước, khuyến khích IPO của doanh nghiệp tư nhân, đa dạng hóa ngành nghề niêm yết và áp dụng chuẩn mực kế toán quốc tế IFRS nhằm nâng cao minh bạch.

Thứ hai, tăng cường giám sát và kỷ luật thị trường, xử lý nghiêm hành vi thao túng, bảo vệ quyền lợi và niềm tin của nhà đầu tư.

Thứ ba, thúc đẩy quá trình nâng hạng thị trường MSCI, qua đó thu hút dòng vốn tổ chức dài hạn. Việt Nam cần xem xét nới giới hạn sở hữu nước ngoài, triển khai cơ chế đối tác bù trừ trung tâm (CCP) và mở rộng quyền tiếp cận công cụ phòng hộ tỷ giá cho dòng vốn gián tiếp.

Thứ tư, duy trì ổn định kinh tế vĩ mô, củng cố niềm tin của nhà đầu tư quốc tế, hướng tới xếp hạng tín nhiệm quốc gia ở mức đầu tư trong tương lai gần.

Nguồn: Pháp luật